Логотип БилингваБилингваБилингвизмъя удмурт центр

Телефон: (8 3412) 687-798

E-mail: udmbilingva@yandex.ru
Герӟет тодэтъёс

Финн мадиськонъёс

Дэмласьком тодматскыны финн мадиськонъёсын. Финн кылысь берыктӥз Коткова Алёна Валерьевна

Адями

Aamulla kävelee neljällä, päivällä kahdella, iltasella kolmella jalalla. – Ihminen.
Ӵукна ньыль, нуназе кык, ӝыт куинь пыд вылын ветлэ. – Адями.


Yksi pönttö, yhdeksan reikää. – Ihmisen ruumis.
Одӥг бекче, укмыс пасез. – Адями мугор.


Mikä juuritta kasvaa? – Ihminen.
Мар выжытэк но будэ? – Адями


Адямилэн мугор люкетъёсыз

Vaskinen vakkanen, luinen lukkonen, seitsenloukkonen. – Pää
Ыргон куды, лыо тунгон, сизьым пасё. – Йыр


Yksi kerä, seitsemän läpeä. – Ihminen pää.
Одӥг бугорын сизьым пасез. – Адямилэн йыр


Kukko luisen lukon takana laulaa ja lavertaa. – Kieli.
Лыо ворсэт сьӧрын атас кырӟа но зуле. – Кыл.


Punainen koira haukkuu luisen aidan läpi. – Kieli.
Лы кенер сьӧрысен горд пуны утэ. – Кыл.


Märkä vasikka aidan takana. – Kieli.
Кенер сьӧрын котмем кунян. – Кыл.


Lihan lieko lammikos makaa ja ei mätäne. – Kieli suussa.
Сӥль кыпы ӵыпетын кылле но уг сисьмы. – Кыл ым пушкын.


Mettä makeampi, miekkaa terävämpi. – Kieli.
Чечылэсь ческытгес, пуртлэсь лэчытгес. – Кыл.


Kataja mäellä kasvaa tyvi ylös-, latva alaspäin. – Parta.
Гурезь вылысь сусыпу выжыеныз выллань, йылыныз уллань будэ. – Туш


Kaksi aittaa rasvaa täynnä. – Sieraimet.
Кык амбаръёс кӧйын тырмытэмын. – Ныр пелесъёс.


Kaksi sonnia tappelisi, mutta on vuori välissä. – Silmät.
Кык ошакъёс куспазы нюръяськысалзы, но вискысьтызы гурезь люкетэ. – Синъёс.


Kaksi pientä lampia, välillä korkea vuori. – Silmät.
Кык пичи зарезьёс, висказы ӝужыт гурезь. – Синъёс.


Адямилэн улонэз

Mikä valkea puitta palaa? – Rakkaus.
Кыӵе тыл путэк но ӝуа? – Яратон.


Mikä vieras käy kolmesti päivään. – Nälkä.
Кыӵе куно нуналаз куинь пеол ветлэ? – Сием потон.


Mitä kaikki ihmiset yht’aikaa tekevät? – Vanhenevat.
Мае вань адямиос огвакытэ ӵош каро? – Пересьмо.


Siivetön lintu, päätön perho, lakin läpi lentelee. – Ajatus.
Бурдъёстэм тылобурдо, йыртэм бубыли, вӧлдэт пыр лоба. – Малпан, визь.


Дӥськут, арбериос

Päivät viippaa ja vaappaa, yöt naulassa kiikjuu. – Housut.
Нуназе отчы-татчы шонаське, уйёсы кортӵоге ошиське. – Вылштани.


Itse ikkunan tekee, itse ikkunastaan katsoo. – Ihminen ja paita.
Ачиз ик укнозэ лэсьтэ, ачиз ик укноысьтыз учке. – Адями но дэрем.


Pohjaton pönttö lihaa täynnä. – Sormus.
Пыдэстэм бекче сӥльын тырмытэмын. – Зундэс.


Hampaat on, ei syö mitään. – Kampa.
Пиньёсыз вань ке но, номыр но уг сийы. – Сын.


Сиён-юон но сое дасян арбериос

Mahtuu maan rakoon mutta ei uppoa syvään veteen. – Rasva.
Музъем пыртӥ потэ, нош мур вуэ уг выйы. – Кӧй.


Vedessä syntyy, vedessä kasvaa, tuulessa tuutii, kyydillä ajaa, joka kylään kulkee, kun äitinsä näkee, niin kuolee. – Suola.
Вуын вордске, вуын будэ, тӧл шорын лэйка, машинаен лыктыса котькуд юртэ пыре, нош анайзэ адӟыса, соку ик кулэ. – Сылал.


Valkoinen kuin lumi, ei ole lumi, sulaa kuin lumi, eikä ole lumi. – Sokeri.
Лымы кадь тӧдьы ке но, лымы ӧвӧл; лымы сямен шуна ке но, лымы ӧвӧл. – Сакыр.


Suu kuin sudella, selkä kuin käärmeellä, korvat kuin koiralla. – Pata.
Ымыз кионлэн кадь, тыбырыз кыйлэн кадь, пельёсыз пунылэн кадесь. – Гӧршок.


Mikä edelläpäin ruoasta suolan maistaa. Kauha.
Мар котькинлэсь азьло сиёнысь сылалзэ шӧмъя. – Дуры.


Ukko uljas kuumassa koskessa sukeltaa. – Kauha padassa.
Кышкасьтэм песятай пӧсь вуэ зымылэ. – Пуртыысь дуры.


Kilkkuu, kalkkuu, rantaan asti. – Ämpäri.
Жингыртыса, жонгетыса ярдуре дыртэ. – Ведра.


Юртъер но со пушкысь арбериос

Mikä tupaan tullessa ensin kättä antaa? – Ovenripa.
Корка пырыку нырысь ик кизэ сётэ. – Ӧс кутон.


Ukko nurkassa istuu, suussa aina selällään. – Uuni.
Сэргын песятай пуке, ымыз котьку но тыбыр вылаз. – Гур.


Punainen akka, siniset hiukset. – Tuli ja savu.
Горд песяй, лызпыръем йырсиосыз. – Тыл но ӵын.


Suu sulaa, paita palaa. – Kynttilä.
Ымыз шуна ке, дэремез ӝуа. – Сюсьтыл.


Satajalkalainen vasikka kävelee ympäri tuvan. – Luuta.
Юрт пушкытӥ сю пыдо кунян бызьылэ. – Ӵужон.


Гурт пудо-животъёс

Kerä edellä, säkki keskellä, puikkari peräsä? – Kissa.
Бугорез азьпалан, мешокез шораз, ӵогез бераз. – Коӵыш.


Kuka vieraalta ensiksi kuulumiset kysyy, kun vieras taloon tulee? – Koira.
Кин нырысь ик пырись куноослы вазе? – Пуны.


Kyntää, kyntää, eikä koskaan kylvä. – Sikа.
Гыре, гыре, ноку но уг кизьы. – Парсь


Mikä syödään ennen syntymistä? Kana (218) – Мае вордӥськемезлэсь азьло сиё? Курегез

Басьтэмын: Arvoitukset. Suomen kansan arvoituskirja, Porvoo – Helsinki – Juva, 1991